Dấu hiệu nhận biết phớt máy bơm bị hỏng và hướng xử lý hiệu quả

Dấu hiệu nhận biết phớt máy bơm bị hỏng và hướng xử lý hiệu quả

Phớt máy bơm là một bộ phận quan trọng giúp đảm bảo quá trình vận hành kín khít giữa trục quay và phần cố định của bơm. Dù được chế tạo từ các vật liệu bền bỉ như ceramic, silicon carbide, hoặc tungsten carbide, nhưng phớt vẫn là bộ phận chịu nhiều áp lực từ môi trường và dễ bị hư hại nếu không được kiểm tra, bảo trì thường xuyên.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu phớt bơm bị hỏng có thể giúp bạn giảm thiểu thiệt hại, hạn chế sự cố gián đoạn vận hành và tránh phát sinh chi phí không đáng có. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các dấu hiệu hư hỏng phổ biến, nguyên nhân và cách xử lý phù hợp.

1. Hiện tượng rò rỉ chất lỏng

Đây là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất khi phớt gặp sự cố. Nếu bạn thấy nước, dầu hoặc chất lỏng trong hệ thống rỉ ra từ vùng giữa trục và thân bơm, có thể phớt đã bị mài mòn, nứt vỡ hoặc lắp sai kỹ thuật.

Nguyên nhân có thể:

• Mặt làm kín bị trầy xước do cặn bẩn.
• Gioăng cao su bị chai, nứt.
• Áp lực trong buồng bơm vượt quá giới hạn thiết kế của phớt.

Cách xử lý:

• Kiểm tra lại loại phớt đã sử dụng.
• Vệ sinh buồng phớt sạch sẽ, loại bỏ tạp chất.
• Thay mới phớt nếu mặt làm kín bị hư hại nặng.

2. Tiếng kêu lạ phát ra từ bơm

Nếu trong quá trình vận hành, máy bơm phát ra âm thanh lạ như tiếng rít, gõ kim loại hoặc lạch cạch từ khu vực gần phớt, có khả năng là:

• Mặt phớt bị nứt, mẻ, va chạm với nhau do mất đồng tâm.
• Lò xo bên trong phớt bị kẹt hoặc hỏng.
• Trục quay không thẳng, làm lệch phớt khi hoạt động.

Giải pháp: Tạm ngừng vận hành để kiểm tra. Nếu cần, tháo cụm phớt ra kiểm tra trực tiếp để xác định tình trạng lò xo và mặt phớt.

3. Máy bơm bị nóng bất thường

Phớt bơm hoạt động dựa trên ma sát mặt làm kín, nhưng nếu không có đủ chất lỏng làm mát hoặc bôi trơn, ma sát sẽ tăng cao, dẫn đến nhiệt độ tăng bất thường. Tình trạng này không chỉ làm hỏng phớt mà còn ảnh hưởng đến vòng bi và các bộ phận lân cận.

Dấu hiệu đi kèm:

• Vỏ máy bơm nóng lên nhanh sau vài phút vận hành.
• Có mùi khét nhẹ từ vùng trục bơm.

Nguyên nhân thường gặp:

• Máy bơm chạy khô do hết nước hoặc hệ thống không hút được.
• Phớt lắp quá chặt hoặc lệch.
• Không có chất lỏng bôi trơn bề mặt phớt.

Khắc phục:

• Đảm bảo có chất lỏng trong buồng bơm trước khi khởi động.
• Kiểm tra và điều chỉnh áp lực bơm.
• Sử dụng phớt có hệ thống làm mát phụ nếu môi trường vận hành khắc nghiệt.

4. Giảm hiệu suất bơm

Một chiếc phớt bị hư có thể gây ảnh hưởng đến áp suất trong buồng bơm, dẫn đến tình trạng máy không thể đạt lưu lượng mong muốn, thậm chí hút không đều hoặc không hút được.

Nguyên nhân:

• Hở khí do phớt không còn kín khít.
• Phớt bị tắc bởi cặn bẩn khiến trục quay không trơn tru.

Cách khắc phục:

• Làm sạch toàn bộ hệ thống buồng phớt.
• Thay phớt mới nếu mặt làm kín bị mài mòn.
• Kiểm tra trục bơm xem có bị cong, vênh.

5. Sự thay đổi bất thường về dòng điện tiêu thụ

Nếu bạn thấy máy bơm tiêu thụ dòng điện cao hơn bình thường, đây có thể là dấu hiệu phớt bị hỏng. Khi mặt phớt bị kẹt hoặc lò xo gãy, trục quay sẽ phải vận hành với tải lớn hơn, dẫn đến motor tiêu thụ điện nhiều hơn.

Dấu hiệu nhận biết:

• Ampe kế hiển thị dòng điện tăng bất thường.
• Motor nóng, ngắt đột ngột do quá tải.

Cần làm gì?

• Tạm dừng hoạt động máy bơm.
• Tháo kiểm tra cụm phớt.
• Nếu phớt bị kẹt cứng hoặc không quay được, hãy thay ngay.

6. Lịch bảo trì và tuổi thọ phớt không được theo dõi

Nhiều người dùng quên rằng phớt cũng có “tuổi thọ” nhất định. Tùy vào môi trường và tần suất hoạt động, phớt có thể hoạt động ổn định trong khoảng từ 6 tháng đến 2 năm. Việc không kiểm tra định kỳ có thể dẫn đến tình trạng hỏng phớt mà người vận hành không biết.

Khuyến nghị:

• Ghi chép lịch thay phớt gần nhất.
• Thiết lập chu kỳ kiểm tra mỗi 3–6 tháng/lần.
• Thay mới sau 12–18 tháng tùy điều kiện sử dụng.

7. Một số lưu ý khi thay phớt mới

Khi đã xác định phớt hỏng và cần thay, bạn cần lưu ý:

• Chọn đúng loại phớt: Phù hợp với môi chất, nhiệt độ, áp suất.
• Lắp đặt cẩn thận: Dùng dung dịch bôi trơn nhẹ khi lắp phớt, tránh để bụi, vân tay trên mặt làm kín.
• Kiểm tra đồng tâm: Đảm bảo trục bơm không bị cong hoặc lệch tâm.
• Vận hành thử: Sau khi lắp xong, chạy thử máy để kiểm tra xem có còn rò rỉ hoặc phát nhiệt bất thường không.

Kết luận

Nhận biết sớm các dấu hiệu phớt máy bơm bị hỏng giúp bạn chủ động bảo trì, tránh những thiệt hại không đáng có do sự cố lớn. Đừng xem nhẹ vai trò của bộ phận nhỏ này trong toàn bộ hệ thống bơm – bởi chỉ một lỗi nhỏ cũng có thể gây ra chuỗi hỏng hóc lan rộng. Hãy duy trì việc kiểm tra định kỳ, sử dụng phớt chất lượng cao và thực hiện lắp đặt đúng kỹ thuật để bảo vệ thiết bị và tối ưu hiệu suất vận hành.

Vui lòng Cick vào đây để xem các loại phớt máy bơm