Những sai lầm phổ biến khi sử dụng phớt máy bơm và cách phòng tránh

Những sai lầm phổ biến khi sử dụng phớt máy bơm và cách phòng tránh

Phớt bơm là một chi tiết cơ khí rất nhỏ, song lại có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo hiệu suất và độ an toàn của hệ thống máy bơm. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng thực tế, không ít người dùng, kể cả kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, vẫn mắc phải những sai lầm dẫn đến việc phớt nhanh hỏng, gây rò rỉ, giảm tuổi thọ thiết bị, thậm chí phải dừng toàn bộ hệ thống.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng phân tích 7 sai lầm phổ biến khi sử dụng phớt máy bơm, đi kèm hướng dẫn cụ thể để phòng tránh, giúp bạn vận hành hiệu quả hơn và tiết kiệm chi phí bảo trì về lâu dài.

1. Chọn sai loại phớt cho ứng dụng cụ thể

Đây là sai lầm đầu tiên nhưng cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến việc phớt bị mòn nhanh hoặc cháy mặt làm kín. Mỗi loại chất lỏng (nước sạch, hóa chất, dầu, nước biển…), nhiệt độ và áp suất lại cần một loại phớt phù hợp. Chọn sai phớt là “đặt sai nền móng” ngay từ đầu.

Ví dụ:

• Sử dụng phớt cao su NBR trong môi trường axit khiến gioăng bị ăn mòn sau vài tuần.
• Dùng phớt than chì với tốc độ quay quá cao gây vỡ mặt tiếp xúc.

Giải pháp: Xác định rõ môi trường vận hành và hỏi ý kiến đơn vị cung cấp chuyên nghiệp trước khi chọn loại phớt.

2. Lắp đặt phớt không đúng kỹ thuật

Phớt không được lắp đúng cách (lệch tâm, ép quá chặt hoặc quá lỏng) sẽ làm cho mặt tiếp xúc giữa hai bề mặt phớt không đều, dẫn đến hiện tượng rò rỉ sớm hoặc mài mòn không đồng đều.

Biểu hiện thường gặp:

• Rò rỉ ngay sau khi lắp vài giờ.
• Tiếng kêu lạ phát ra từ khu vực trục bơm.
• Máy rung nhẹ khi hoạt động.

Giải pháp: Đảm bảo người lắp có tay nghề tốt, sử dụng dụng cụ chuyên dụng và kiểm tra độ đồng tâm trục trước khi siết chặt phớt.

3. Vận hành máy bơm khi chưa có chất lỏng

Đây là sai lầm “chết người” khiến phớt có thể cháy ngay lập tức. Phớt cần có chất lỏng làm mát và bôi trơn. Nếu để máy chạy khô (không hút nước), ma sát tăng cao sẽ khiến nhiệt độ tại điểm tiếp xúc vượt ngưỡng cho phép và phá hủy mặt phớt.

Giải pháp:

• Luôn kiểm tra có chất lỏng trong bơm trước khi vận hành.
• Cài đặt cảm biến chống chạy khô hoặc công tắc phao với bơm chìm.

4. Không kiểm tra định kỳ phớt và hệ thống làm kín

Phớt hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt, vì vậy cần kiểm tra định kỳ để kịp thời phát hiện dấu hiệu hỏng hoặc mòn. Việc “quên” kiểm tra khiến người dùng chỉ phát hiện khi phớt đã hỏng hoàn toàn, gây thiệt hại lớn hơn.

Giải pháp:

• Thiết lập lịch bảo trì định kỳ mỗi 1–2 tháng.
• Kiểm tra trực quan: rò rỉ, tiếng kêu, độ rung.
• Kiểm tra thông số vận hành: áp suất, lưu lượng có thay đổi không?

5. Tái sử dụng phớt cũ hoặc dùng hàng không rõ nguồn gốc

Do muốn tiết kiệm chi phí, nhiều đơn vị đã tháo phớt cũ, vệ sinh sơ qua và lắp lại hoặc dùng các loại phớt không rõ xuất xứ. Hành động này có thể gây nguy hiểm và khiến toàn bộ hệ thống phải ngừng hoạt động.

Tác hại:

• Phớt cũ có thể bị mòn vi mô hoặc biến dạng.
• Hàng giả có chất liệu kém, không chịu được áp suất/nhiệt độ thực tế.

Giải pháp: Luôn sử dụng phớt bơm mới, chính hãng, có tem nhãn rõ ràng và bảo hành từ nhà sản xuất uy tín.

6. Không bảo quản đúng cách phớt dự phòng

Phớt chưa sử dụng nếu không được bảo quản đúng cách cũng có thể bị hỏng, nhất là các gioăng cao su bị lão hóa, cứng hoặc nứt. Nhiều trường hợp khi cần thay thì phớt dự phòng đã không dùng được.

Lỗi phổ biến:

• Để phớt nơi ẩm ướt, nhiều bụi.
• Ánh sáng trực tiếp hoặc gần nguồn nhiệt.
• Không đóng gói kín.

Giải pháp:

• Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng.
• Để nguyên bao bì gốc.
• Ghi chú rõ ngày nhập kho và định kỳ kiểm tra tình trạng.

7. Không xử lý kịp thời khi có dấu hiệu hỏng phớt

Rất nhiều người dùng thấy có dấu hiệu rò rỉ nhỏ nhưng nghĩ rằng “vẫn chạy được”, từ đó không tiến hành thay ngay. Tuy nhiên, sự cố có thể nghiêm trọng nhanh chóng: chất lỏng lan vào mô tơ, gây cháy, hoặc ăn mòn thiết bị, thậm chí ảnh hưởng tới toàn bộ dây chuyền sản xuất.

Giải pháp: Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào sau đây, nên dừng bơm và kiểm tra ngay:

• Rò rỉ liên tục.
• Tiếng ồn bất thường tại khu vực trục.
• Áp suất đầu ra giảm không rõ lý do.

Một số lưu ý bổ sung khi sử dụng phớt máy bơm

• Đào tạo nhân sự: Kỹ thuật viên cần được đào tạo đầy đủ về tháo, lắp và bảo trì phớt.
• Ghi chép lịch sử sử dụng: Ghi lại thời điểm thay phớt, loại đã dùng, thời gian sử dụng thực tế để rút kinh nghiệm và dự báo vòng đời.
• Sử dụng bộ phớt dự phòng: Đối với các máy bơm quan trọng, nên có bộ phớt thay thế sẵn để xử lý nhanh khi có sự cố.

Kết luận

Phớt bơm là bộ phận quan trọng nhưng lại dễ bị lãng quên và sử dụng sai cách. Những sai lầm phổ biến như chọn sai loại, lắp sai kỹ thuật, không kiểm tra định kỳ hay sử dụng hàng kém chất lượng đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Việc nắm rõ và chủ động phòng tránh những lỗi này sẽ giúp bạn vận hành hệ thống hiệu quả, an toàn và bền vững hơn.

Vui lòng Cick vào đây để xem các loại phớt máy bơm