Những sai lầm thường gặp khi sử dụng phớt bơm và cách phòng tránh
Phớt máy bơm là bộ phận quan trọng nhưng lại thường bị người vận hành xem nhẹ. Không ít trường hợp, các sự cố rò rỉ, cháy motor, hoặc giảm áp suất đều bắt nguồn từ những sai lầm tưởng chừng đơn giản liên quan đến phớt bơm. Để giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo dưỡng và kéo dài tuổi thọ của hệ thống bơm, bài viết này sẽ điểm danh những lỗi phổ biến khi sử dụng phớt và cách phòng tránh hiệu quả.
- Chọn sai loại phớt cho môi trường hoạt động
Đây là lỗi phổ biến nhất khiến phớt nhanh hỏng hoặc không phát huy được hiệu quả.
Ví dụ: sử dụng phớt có vật liệu carbon – ceramic trong môi trường chứa hạt rắn hoặc hóa chất ăn mòn mạnh có thể khiến mặt làm kín bị mòn nhanh, nứt hoặc vỡ.
Cách khắc phục:
- Luôn xác định rõ loại môi chất (nhiệt độ, độ pH, áp suất, có hạt rắn hay không).
- Nếu làm việc trong môi trường có axit hoặc kiềm mạnh, nên chọn phớt có mặt làm kín bằng silicon carbide hoặc tungsten carbide.
- Đối với môi chất sạch, nhiệt độ không cao, phớt ceramic hoặc carbon là đủ dùng.
- Lắp đặt sai kỹ thuật
Một số kỹ thuật viên chưa có kinh nghiệm thường mắc các lỗi khi lắp đặt như:
- Không bôi trơn trục hoặc bề mặt gioăng khi lắp.
- Ép phớt quá chặt dẫn đến nứt vỡ mặt làm kín.
- Không căn chỉnh đồng tâm giữa trục và buồng bơm.
- Lắp ngược chiều các chi tiết của phớt.
Hậu quả:
- Gây rò rỉ ngay khi vận hành.
- Làm mặt phớt nóng lên nhanh chóng do ma sát lớn.
- Giảm tuổi thọ của toàn bộ cụm phớt.
Giải pháp:
- Đọc kỹ hướng dẫn lắp đặt từ nhà sản xuất.
- Sử dụng dung dịch bôi trơn nhẹ giúp dễ lắp hơn.
- Nếu có thể, nên dùng đồng hồ so để kiểm tra đồng tâm trục trước khi hoàn thiện.
- Không vệ sinh sạch buồng phớt
Bụi bẩn, cặn rắn hoặc hóa chất tồn dư trong buồng phớt là nguyên nhân chính khiến mặt làm kín bị trầy xước. Đây là một trong những lý do phớt máy bơm bị rò rỉ chỉ sau vài ngày hoạt động.
Lưu ý khi vệ sinh:
- Trước khi thay hoặc lắp phớt mới, cần xả toàn bộ chất lỏng cũ trong buồng.
- Sử dụng nước sạch hoặc dung dịch trung tính để rửa sạch cặn bẩn.
- Lau khô bề mặt tiếp xúc, không để dính dầu mỡ không phù hợp.
- Chạy khô máy bơm
Một lỗi nghiêm trọng khác là vận hành máy khi chưa có đủ chất lỏng trong hệ thống. Khi không có nước hoặc môi chất bơm, phớt bơm sẽ hoạt động trong điều kiện ma sát khô, dẫn đến nhiệt độ tăng nhanh và phá hủy mặt làm kín chỉ trong vài phút.
Cách phòng tránh:
- Kiểm tra kỹ hệ thống hút, đường ống, khóa van trước khi bật máy.
- Trang bị cảm biến mức chất lỏng hoặc công tắc chống chạy khô.
- Ưu tiên sử dụng phớt có hệ thống bôi trơn phụ cho các máy bơm công suất lớn.
- Không kiểm tra định kỳ tình trạng phớt
Do phớt nằm sâu bên trong máy, nhiều người dùng quên kiểm tra, dẫn đến tình trạng sử dụng quá lâu, vượt tuổi thọ, gây rò rỉ hoặc làm hỏng cả trục bơm.
Khuyến nghị:
- Lập lịch bảo trì rõ ràng: kiểm tra mỗi 3–6 tháng, thay mới sau 12–18 tháng (tùy môi trường).
- Khi thấy máy giảm hiệu suất, có tiếng kêu lạ hoặc phát nhiệt bất thường, nên kiểm tra cụm phớt đầu tiên.
- Ghi chú ngày thay thế gần nhất để tiện theo dõi.
- Không dự trữ phớt thay thế
Trong các hệ thống sản xuất liên tục, việc không có sẵn phớt dự phòng có thể khiến dây chuyền phải dừng hoạt động trong nhiều giờ, gây tổn thất lớn.
Giải pháp:
- Đặt mua phớt dự phòng cùng thời điểm mua máy bơm.
- Chọn nhà cung cấp có sẵn linh kiện và hỗ trợ kỹ thuật kịp thời.
- Đối với máy bơm sử dụng trong môi trường khắc nghiệt, nên có ít nhất 2–3 bộ phớt dự phòng.
- Dùng phớt kém chất lượng hoặc hàng giả
Một vấn đề đang phổ biến hiện nay là sự tràn lan của phớt máy bơm nhái, phớt tái chế hoặc hàng trôi nổi không rõ nguồn gốc. Những loại này có thể nhìn giống hàng thật nhưng thường sử dụng vật liệu rẻ tiền, dễ hư hỏng chỉ sau vài tuần sử dụng.
Rủi ro:
- Mặt phớt dễ vỡ, gioăng không kín, gây rò rỉ nhanh chóng.
- Lò xo yếu, nhanh mỏi, làm lệch mặt phớt khi vận hành.
- Không bảo hành, không có thông số kỹ thuật rõ ràng.
Lời khuyên:
- Mua phớt từ đơn vị uy tín, có thương hiệu rõ ràng.
- Kiểm tra kỹ bao bì, nhãn mác và so sánh với thông tin từ nhà sản xuất.
- Yêu cầu báo giá và thông số kỹ thuật đầy đủ trước khi mua.
Kết luận
Phớt bơm là một bộ phận nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả vận hành và độ bền của máy bơm. Những sai lầm trong lựa chọn, lắp đặt, bảo trì có thể khiến phớt nhanh hỏng, dẫn đến thiệt hại lớn hơn nhiều lần chi phí thay thế ban đầu. Vì vậy, hãy đầu tư thời gian tìm hiểu, áp dụng đúng kỹ thuật và lựa chọn sản phẩm chất lượng để hệ thống hoạt động ổn định, lâu dài.
Vui lòng Cick vào đây để xem các loại phớt máy bơm